蓟州是个历史悠久、古迹众多、山清水秀、地理位置十分优越的好地方,被称为京津后花园。燕山山脉自古就蕴含着帝王之气,多少皇帝王侯生前在这里活动,死后在这里安寝(航鹰语)。蓟州特殊的地理位置,美丽的风光,清新舒适安宁的生活环境,使这里的山区成了千百年来名人雅士的隐居圣地,形成了独特的蓟州隐逸文化。在蓟州的诸多名胜景区中,穿芳峪是历史上隐逸文化最为出名的地方。在这里留下了八园三隐的故事。
李江
李江(1833-1883),清代蓟州人,字观澜,自号龙泉山人。祖居金陵,后迁到现蓟县马伸桥镇北赵各庄村。李江生而聪颖,少长端严朴恪,不苟言笑。性嗜读书习字,喜读先儒性理之书。年十九,补博士弟子员。咸丰乙卯(公元1855年),李江23岁时乡试考中举人。李江朝夕研读《小学近思录》、《明儒呻吟语》等书,未尝去手。与同县王晋之以道义相切劘(mó),求圣贤为己之学,躬行实践,不尚空谈。
同治元年(1862),30岁时,中一甲进士;同治四年中榜眼,官升至驾前御史,座师倭文端仁、万青藜所赏识,与状元崇绮、黄云鹄(hú水鸟)、贵成、伯桢诸部郎,结为道义交。时相过从,互为观摩,以求正学。居数年,将补官矣,乃以病告归。崇绮的女儿是皇帝的东宫娘娘,李江又是娘娘的干爹,李江被封为文博太师。封升后,同年突染瘟疫,
展开全文时李江看出清朝内忧外患,朝廷百官大臣多贪财腐败,皇帝昏庸无能,不理朝政,就以患病为由,借故辞官并经皇上恩准回原籍静养。此时有门人(学生)李小山授意,在风景优美的穿芳峪龙泉山下置地造园,并请村人尹玉睿(ruì帮建,同治九年(1870)建成,因此园靠近龙泉寺故起名“龙泉园”。自此,李江与老母一起居于龙泉园中,耕田种树,以供生活所需;著书论道,以教后学。闲时则与其乡人讲求蚕桑种植之法,以振兴实业。而又于村中创设义塾、义仓,凡族里贫困家庭不能给饘粥与无力就学者,悉不令其失教养。入其村,耕织诵读,如见尧舜禹三代遗风。远近学子,负笈踵至,致不能容。一时名公钜卿,闻风爱慕,争相举荐。然其秉性恬淡,无意于官,与老母相依,而读书乐道,不欲出山也。居于园内,心满意足,从他的诗中也可见一斑:
廿年住京园,与世苦无求。始作归山计,还为足食谋。
林间营矮屋,岭上辟荒畴,更喜邻孤寺,时从静者游。
他又写道:
一官不肯换龙泉,地秀真疑有凤鸾。
十载官场成底事,算来极乐是归田。
《龙泉园集》
李江用《康熙字典》