成都永陵,前蜀皇帝王建的陵寝
全国重点文物保护单位标志碑
在明清时期成都府志西南有一土台,当地人都称之为琴台,也叫抚琴台,据说汉代文学家司马相如曾在这座高台上为卓文君抚琴,因此得名,琴台也因此成为成都一处颇有浪漫色彩的历史古迹。明代《成都府志》中还能看到琴台的记载:
琴台,在府治西南五里汉司马相如宅。唐杜甫诗:茂陵多病后,尚爱卓文君。酒肆人间世,琴台日暮云。嘉靖中学宪陈鎏建坊于五里铺,路旁题曰琴台径。沿小径半里许,始达琴台遗址,树松柏。
琴台,在府治西南五里汉司马相如宅。唐杜甫诗:茂陵多病后,尚爱卓文君。酒肆人间世,琴台日暮云。嘉靖中学宪陈鎏建坊于五里铺,路旁题曰琴台径。沿小径半里许,始达琴台遗址,树松柏。
清同治年间《成都县志》中的琴台位置图
王建墓老照片(图片来源网络)
现在的王建墓
现在的王建墓
上世纪40年代,为躲避日机轰炸,当地有关部门在琴台北侧修筑防空洞时,发现琴台下面是一座古墓葬,经过考古发掘才发现这座古墓葬是五代十国时期前蜀开国皇帝王建的陵寝永陵。永陵是我国首座被科学发掘的帝王陵寝,也是全国唯一一座地上皇帝陵。
永陵出土了众多精美的文物,比如兔头龙身谥宝、镏金铜铺首、玉哀册、王建石像、十二力士石雕、雕刻有24乐伎的棺床、玉大带等,其中王建石像是我国历代陵墓中发现的唯一一件帝王写真像,玉大带则是我国迄今发现的唯一一件皇帝用过的腰带,被评定为国宝级文物。
王建墓
王建墓
地宫中的棺床
地宫中的棺床
王建石像,中国迄今发现的唯一一件帝王写真像
在永陵博物馆的综合馆内陈列着玉大带的复制品,玉大带的真品珍藏在四川博物院中。
这件玉大带由铊尾、玉銙、镀银铜扣及鞓组成,因为原件已经腐朽,博物馆中的皮革部分是复制品。玉大带的玉銙一共有7块,每一块都是长8.2厘米,宽7.4厘米,上面浮雕有精美的团龙戏珠图案。据专家考证,这件玉大带是王建生前所使用过的一条玉带,有着明显的唐代风光。
玉大带简介
玉大带(永陵博物馆中的复制品)
玉大带(永陵博物馆中的复制品)
这条玉带的玉铊尾长约19.5厘米,正面浮雕有一条矫健灵动的团龙图案,体现了五代十国时期高超的玉器工艺制作水平。玉铊尾背面刻有一段文字,这段文字通过一段神话般的故事的描写,记载了这条玉大带的来历:
永平五年乙亥孟冬下旬之七日,荧惑次尾宿。尾主后宫,是夜火作,翌日于烈焰中得所宝玉一团。工人皆曰:此经大火,不堪矣!上曰:天生神物,又安能损乎!遂命玉工解之。其温润洁白异常,虽良工目所未睹。制成大带,其方阔二寸,獭尾六寸有五分。夫火炎昆岗,玉石俱焚,向非圣德所感,则何以臻此焉!谨记。
永平五年乙亥孟冬下旬之七日,荧惑次尾宿。尾主后宫,是夜火作,翌日于烈焰中得所宝玉一团。工人皆曰:此经大火,不堪矣!上曰:天生神物,又安能损乎!遂命玉工解之。其温润洁白异常,虽良工目所未睹。制成大带,其方阔二寸,獭尾六寸有五分。夫火炎昆岗,玉石俱焚,向非圣德所感,则何以臻此焉!谨记。
四川博物院中的玉大带
玉大带
玉大带
原来在永平五年,即公元915十月二十七日的时候,灾星运行到尾宿,预示着后宫将要发生一场灾祸。当天晚上后宫中突发大火,无数珍宝被焚毁,第二天人们在灰烬中发现了一块温润洁白的玉料,王建于是命玉工用它制作了一条玉大带。在大火中很多玉石珍宝全部化为灰烬,唯独这块温润的玉料保留了下来,如果不是皇上的圣德所感,这块玉料又怎么能够保存下来呢?
玉大带
玉大带
玉大带
玉大带
这段有如神话般的描写居然刻在了王建用过的玉带上,可见王建本人对于周围的人神话自己还是比较乐于接受的。
这条玉大带的銙尾铭文除了记载一千多年前前蜀皇宫中的那场大火外,还记载了制作玉大带的原因及铊尾和玉銙的尺寸,为研究唐和五代十国时期的度量衡及玉带制提供了宝贵的史料价值。
相关阅读